Chủ Nghĩa Tư Bản Được Xác Lập Trên Phạm Vi Thế Giới

Trong bài học này Top lời giải sẽ cùng các bạn tóm lược kiến thức cơ bản của Bài 3. Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới trong sách giáo khoa Lịch sử 8 đồng thời chúng ta sẽ cùng nhau đi đến phần Soạn sử 8 bài 3 ngắn nhất bằng việc trả lời toàn bộ câu hỏi trong nội dung bài. Cuối cùng sẽ là các câu hỏi mở rộng và các bài tập trắc nghiệm áp dụng trong đề kiểm tra.

Bạn đang xem: Giải Lịch Sử 8 Bài 3 : Chủ Nghĩa Tư Bản Được Xác Lập Trên Phạm Vi Thế Giới

Vậy bây giờ chúng ta cùng nhau bắt đầu nhé:

Mục tiêu bài học

– Biết được một số phát minh lớn cách mạng công nghiệp, hệ quả cách mạng công nghiệp

– Biết được sự bành trướng của các nước tư bản ở các nước Á, Phi

GDBVMT: Khai thác nội dung hình 12,13,15,16 để nhận thấy sự biến đổi môi trường lao động ; những nơi nào đặt nhà máy chạy bằng sức nước ảnh hưởng của kiểu lao động mới đến sức người lao động và môi trường sinh sống.

Kiến thức lý thuyết Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới

I. Cách mạng công nghiệp

Cách mạng công nghiệp là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất; là sự thay đổi cơ bản các điều kiện kinh tế-xã hội, văn hóa và kỹ thuật, xuất phát từ nước Anh sau đó lan tỏa ra toàn thế giới. Trong thời kỳ này, nền kinh tế giản đơn, quy mô nhỏ, dựa trên lao động chân tay được thay thế bằng công nghiệp và chế tạo máy móc quy mô lớn.

1. Cách mạng công nghiệp ở Anh

Cách mạng công nghiệp ở Anh bắt đầu từ những năm 60 của thế kỉ XVIII, đầu tiên trong ngành dệt.

– Những phát minh quan trọng:

Thời gian	Phát minh	Đặc điểm	Người sáng chế
1764	Máy kéo sợi Giên-ni	Năng suốt gấp 8 lần con người	Giêm Ha-gri-vơ
1769	Máy kéo sợi	Chạy bằng sức nước	Ác-crai-tơ
1785	Máy dệt	Tăng năng suốt lên 40 lần	Ét-mơn Các-rai
1784	Máy hơi nước	Chạy bằng hơi nước	Giêm Oát
Đầu XIX	Tàu thủy và xe lửa	Chạy bằng hơi nước

Máy kéo sợ Gien-ni

 Xe lửa chạy bằng động cơ hơi nước

⇒ Như vậy, ở Anh đã diễn ra quá trình chuyển biến từ sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc. Đây được coi là kết quả của cách mạng công nghiệp.

– Ý nghĩa:

+ Đưa sản xuất phát triển nhanh chóng, của cải ngày càng dồi dào.

+ Từ một nước nông nghiệp lạc hậu, Anh trở thành nước công nghiệp phát triển bậc nhất thế giới.

2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức

• Pháp:

– Cách mạng công nghiệp bắt đầu từ những năm 30 của thế kỉ XIX, phát triển nhanh nhờ đẩy mạnh sản xuất gang, sắt, sử dụng nhiều máy hơi nước.

– Kinh tế đứng thứ hai thế giới, ngành công nghiệp vô cùng phát triển.

• Đức:

– Cách mạng công nghiệp bắt đầu từ năm 1840, sau đó nhanh chóng phát triển nhờ tiếp nhận thành tựu của khoa học – kỹ thuật mới. Trong đó, công nghiệp hóa chất và luyệ kim là những ngành chủ đạo của nền kinh tế.

– Nông nghiệp từ lạc hậu trở thành nền nông nghiệp hiện đại và phát triển khi sử dụng máy móc và phân bón hóa học.

3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp

– Nhiều khu công nghiệp, thành phố mới ra đời, số dân thành thị tăng lên.

– Hình thành hai giai cấp cơ bản của xã hội là: tư sản và vô sản.

II. Chủ nghĩa tư bản xác lập trên phạm vi thế giới

1. Cuộc cách mạng thế kỉ XIX

– Ở Mỹ La Tinh, các thuộc địa của Tây Ban Nha và Bồ Đầu Nha đã nổi dậy đấu tranh giành độc lập, dẫn đến sự ra đời của một loạt các quốc gia tư sản mới.

Lược đồ khu vực Mỹ La Tinh đầu thế kỉ XIX

– Ở châu Âu:

+ 1848-1849 cách mạng ngày càng bùng nổ, làm rung chuyển chế độ phong kiến vững mạnh ở các nước Đức, I-ta-li-a, Áo – Hung.

+ 1859-1870, ở I-ta-li-a đã diễn ra quá trình đấu tranh thống nhất đất nước. Trong đó, quần chúng nhân dân đã giữ vai trò quan trọng trong các cuộc chiến.

+ 1864-1871, ở Đức diễn ra quá trình đấu tranh thống nhất đất nước dưới sự lãnh đạo của quí tộc Phổ, đứng đầu là Bi X-mác.

+ 2/1861, Nga hoàng thực hiện cải cách nông nô, mở đường cho nước Nga chuyển nhanh sang chế độ chủ nghĩa tư bản.

2. Sự xâm lược của tư bản phương Tây đối với các nước Á, Phi.

– Trong thời kì cách mạng công nghiệp, kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Anh, Pháp phát triển nhanh chóng làm tăng nhu cầu tranh giành thị trường, đẩy mạnh việc phâm lược các nước châu Á và Châu Phi. Đặc biệt là các nước có nguồn tài nguyên phong phú và kinh tế lạc hậu kém phát triển.

– Cuối thế kỉ XVIII, Ạnh hoàn thành việc xâm lược Ấn Độ; Pháp, Đức, Mỹ…. xâu xé Trung Quốc; Hà Lan chiếm In-đô-nê-xi-a, Pháp chiếm Việt Nam, Lào, Campuchia; Anh và Pháp tranh chấp Thái Lan; Tây Ban Nha chiếm Phi-lip-pin; Anh chiếm Miến Điện, Mã Lai.

+ Ở châu Phi: Anh có thuộc địa kếp ở Nam Phi, Pháp chiếm An-giê-ri.

Lược đồ các nước đế quốc và thuộc địa đầu thế kỉ XX

Trả lời Câu hỏi thảo luận Sử 8 bài 3 ngắn nhất

Câu hỏi trang 18 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Quan sát hình 12 và 13 (SGK, trang 18) em hãy cho biết việc kéo sợi đã thay đổi như thế nào?

Trả lời:

– Hình 12: Năng suất kéo sợi rất thấp, có sự mất cân đối giữa khâu kéo sợi và dệt vải – cứ 10 người kéo sợi mới đủ sợi cho một thợ dệt.

– Hình 13: Giêm Ha-gri-vơ sáng chế ra máy kéo sợi Gien-ni, xe được 16 sợi bông một lúc, năng suất tăng 8 lần.

Câu hỏi trang 18 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Theo em, điều gì xảy ra trong ngành dệt của nước Anh khi máy kéo sợi Gien – ki được sử dụng rộng rãi?

Trả lời:

– Máy kéo sợi Gien-ni được sử dụng rộng rãi sẽ làm tăng năng suất kéo sợi, lượng sợi kéo ra nhiều hơn.

+ Khắc phục tình trạng khan hiếm sợi cho ngành dệt.

+ Sợi kéo ra được nhiều đòi hỏi phải cải tiến máy dệt.

Câu hỏi trang 20 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Vì sao vào giữa thế kỉ XIX, Anh đẩy mạnh sản xuất gang, thép và than đá?

Trả lời:

– Giữa thế kỉ XIX, Anh đẩy mạnh sản xuất gang, thép và than đá vì:

+ Nhu cầu gang, thép dùng cho chế tạo máy móc và đường sắt tăng lên.

+ Đẩy mạnh khai thác than đá sử dụng cho máy hơi nước.

Câu hỏi trang 20 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Nêu kết quả của cách mạng công nghiệp ở Anh.

Trả lời:

– Nền công nghiệp nước Anh sớm diễn ra quá trình chuyển biến từ nền sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc.

– Sản xuất phát triển nhanh chóng, của cải ngày càng dồi dào.

– Anh đã trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới, là “công xưởng” của thế giới.

Câu hỏi trang 21 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Sự phát triển của cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức được thể hiện ở những mặt nào?

Trả lời:

– Năm 1830, Pháp bắt đầu cách mạng công nghiệp, nhưng tốc độ lại diễn ra rất nhanh.

+ Đến năm 1870, Pháp đã có 27000 máy hơi nước.

– Ở Đức, cách mạng công nghiệp diễn ra từ những năm 40 của thế kỉ XIX.

+ Số máy hơi nước tăng nhanh.

+ Công nghiệp hóa chất, luyện kim phát triển.

+ Máy móc được sử dụng trong nông nghiệp.

Câu hỏi trang 22 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Quan sát hai lược đồ (SGK, trang 22) em hãy nêu những biến đổi ở nước Anh sau khi hoàn thành cách mạng công nghiệp.

Trả lời:

Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt của nước Anh:

+ Xuất hiện nhiều vùng công nghiệp mới.

+ Số trung tâm khai thác than đá tăng lên.

+ Các thành phố lớn, tập chung đông dân cư tăng lên.

+ Các tuyến đường sắt được xây dựng ngày càng nhiều.

Câu hỏi trang 23 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Quan sát lược đồ (SGK, trang 23) lập bảng thống kê các quốc gia tư sản ở khu vực Mĩ La-tinh theo thứ tự niên đại thành lập.

Trả lời:

Năm	Quốc gia được thành lập
1804	Ha-i-ti
1809	E-cu-a-do
1810	Ac-hen-ti-na
1811	Pa-ra-goay
1818	Chi-le
1819	Cô-lôm-bi-a
1821	Mê-hi-cô, Goa-tê-ma-la, Ex-xan-va-do, Hôn-đu-rat, Cô-xta-ri-ca, Pe-ru
1822	Bra-xin
1825	Bô-li-vi-a
1828	U-ru-goay

Câu hỏi trang 26 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Lập niên biểu các cuộc cách mạng tư sản ở châu Âu trong những năm 60 của thế kỉ XIX. Những cuộc cách mạng tư sản này đưa đến những kết quả gì?

Trả lời:

Thời gian	Cuộc cách mạng	Kết quả
1859-1870	Đấu tranh thống nhất I-ta-li-a	Bảy quốc gia ở bán đảo I-ta-li-a đã thống nhất thành Vương quốc I-ta-li-a.
1864-1871	Đấu tranh thống nhất nước Đức	Nước Đức được thống nhất từ 38 quốc gia lớn nhỏ.
1858-1860	Cải cách nông nô Nga	Nga Hoàng tuyên bố “Sắc lệnh giải phóng nông nô”, Nga chuyển sang CNTB

Câu hỏi trang 27 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Vì sao các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?

Trả lời:

– Dưới tác động của các mạng công nghiệp kinh tế chủ nghĩa tư bản phát triển nhanh chóng, nhu cầu về nguyên liệu và thị trường tăng nhanh.

=> Các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

Soạn phần Câu hỏi và bài tập Sử 8 bài 3 ngắn nhất

Bài 1 trang 27 Sử 8 Bài 3 ngắn nhất: Những sự kiện nào chứng tỏ đến giữa thế kỉ XIX, chủ nghĩa tư bản đã thắng lợi trên phạm vi toàn thế giới?

Trả lời:

Sự xác lập của chủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới được thể hiện

– Sau thắng lợi của Chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ, cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII, các thuộc địa ở khu vực Mĩ Latinh đã nổi dậy đấu tranh, một loạt các quốc gia tư sản được thành lập ở khu vực này.

– 1859-1870, đấu tranh thống nhất I-ta-li-a thắng lợi, I-ta-li-a đi theo con đường TBCN.

– 1864-1871, đấu tranh thống nhất nước Đức thắng lợi, Đức đi theo con đường TBCN.

– 1858-1860, cải cách nông nô Nga thành công, Nga chuyển sang CNTB.

Câu hỏi củng cố kiến thức Sử 8 bài 3 

Câu 1: Cách mạng công nghiệp ở Anh đầu tiên diễn ra trong lĩnh vực nào?

Trả lời 

Cách mạng công nghiệp ở Anh đầu tiên diễn ra trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ mà trước hết là ngành dệt vì ngành dệt là ngành sản xuất chủ yếu ở Anh và bán chạy, thu hồi vốn nhanh và đạt lợi nhuận cao.

Câu 2: Nêu những phát minh trong ngành dệt?

Trả lời 

– Năm 1764, Giêm Ha-gri-vơ sáng chế ra máy kéo sợi Gien-ni, năng suất tăng 8 lần.

– Năm 1769, Ác-rai-tơ phát minh ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước.

– Năm 1785, Et – mơn Các-rai chế tạo ra máy dệt đầu tiên ở Anh, làm cho năng suất dệt tăng gần 40 lần so với dệt bằng tay. Về sau, máy dệt cũng chạy bằng sức nước.

Câu 3: Vì sao máy móc được sử dụng nhiều trong giao thông vận tải?

Trả lời 

Do nhu cầu vận chuyển nguyên vật liệu đến nhà máy, đưa hàng hóa đi các nơi ngày một tăng, hành khách đi lại ngày càng nhiêu nên máy móc được sử dụng nhiều trong giao thông vận tải.

Câu 4: Thực chất của cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh từ năm 1760 đến năm 1840 là gì?

Trả lời 

Thực chất của cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh từ năm 1760 đến năm 1840 là quá trình chuyển biến từ sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc, tiến hành công nghiệp hóa việc sản xuất.

Câu 5: Nêu hệ quả của cuộc cách mạng công nghiệp Anh?

Trả lời 

– Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt của các nước tư bản: nhiều khu công nghiệp lớn, nhiều thành phố mọc lên, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh.

– Về mặt xã hội, hệ quả quan trọng nhất của cách mạng công nghiệp là hình thành 2 giai cấp cơ bản của xã hội tư bản : giai cấp tư sản và giai cấp vô sản.

Câu 6: Quá trình xâm chiếm thuộc địa của các nước tư bản Anh và Pháp đối với khu vực châu Á diễn ra như thế nào?

Trả lời 

– Ấn Độ từ lâu là nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp. Cuối thế kỉ XVIII, Pháp phải để cho Anh độc chiếm Ấn Độ.

– Năm 1840, Anh gây ra cuộc chiến tranh thuốc phiện với triều đình Mãn Thanh, mở đầu sự xâm chiếm Trung Quốc. Sau đó các nước khác như Mĩ, Anh, Pháp, Đức…đua nhau xâu xé Trung Quốc, biến Trung Quốc thành nước nửa thuộc địa.

– Phi-lip-pin đã là thuộc địa của Tây Ban Nha từ thế kỉ XVI. Quần đảo In-đô-nê-xi-a bị Hà Lan xâm lược từ thế kỉ XVI-XVII. Năm 1824, Anh bắt đầu xâm lược Miến Điện; đến cuối thế kỉ XIX, hoàn toàn công cuộc chinh phục nước này. Mã Lai cũng rơi vào tay Anh. Việt Nam, Campuchia, Lào lần lượt bị Pháp đô hộ. Xiêm trở thành nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp.

Câu 7: Quá trình xâm chiếm thuộc địa của các nước tư bản phương Tây đối với khu vực châu Phi diễn ra như thế nào?

Trả lời 

Châu Phi vào nửa đầu thế kỉ XIX còn là một lục địa bí hiểm đối với các nước tư bản phương Tây. Các nước này mới đặt được một số căn cứ thương mại ở ven biển. Riêng Anh có thuộc địa Kếp ở Nam Phi, Pháp có thuộc địa An-giê-ri ở Bắc Phi. Đến nửa sau thế kỉ XIX, thực dân phương Tây mới tìm cách đi sâu vào đất liền.

Phần Câu hỏi trắc nghiệm Sử 8 Bài 3

Câu 1: Yếu tố nào thúc đẩy nước Anh đi đầu trong cuộc cách mạng công nghiệp?

A. Do yêu cầu phải cải tiến kỹ thuật, đặc biệt là trong ngành dệt, đòi hỏi phải tiến hành cuộc cách mạng kỹ thuật sản xuất.

B. Máy móc tuy đã được sử dụng trong sản xuất thời trung đại những còn thô sơ, chưa đáp ứng được yêu cầu trong sản xuất.

C. Cải tiến và phát minh nhiều máy móc để đẩy mạnh sản xuất.

D. Nước Anh từ một nước nông nghiệp muốn trở thành một nước công nghiệp phát triển.

Câu 2: Cách mạng công nghiệp Anh bắt đầu từ khi nào?

A. Năm 1830.

B. Những năm 60 của thế kỉ XVIII.

C. Những năm 40 của thế kỉ XIX.

D. Những năm 1850-1860.

Câu 3: Cách mạng công nghiệp Anh bắt đầu từ ngành nào?

A. Luyện kim.

B. Giao thông vận tải.

C. Hóa chất.

D. Dệt

Câu 4: “ Công xưởng của thế giới” là tên gọi chỉ nước nào sau khi hoàn thành cuộc cách mạng công nghiệp?

A. Pháp

B. Anh

C. Đức

D. I-ta-li-a

Câu 5: Cải cách nông nô ở đâu đã mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển nhanh?

A. Pháp

B. Đức

C. I-ta-li-a

D. Nga

Câu 6: Sau cách mạng tư sản, yếu tố nào thúc đẩy nước Anh tiến hành cuộc cách mạng công nghiệp?

A. Tư bản, nhân công, và sự phát triển của máy móc, kỹ thuật.

B. Tư bản, nguồn lao động và thị trường rộng lớn.

C. Vốn, công nhân làm thuê và thuộc địa.

D. Tư bản, công nhân, nô lệ và thị trường.

Câu 7: Vì sao cách mạng công nghiệp ở Anh lại bắt đầu từ ngành công nghiệp nhẹ?

A. Anh chưa có điều kiện để phát triển công nghiệp nặng.

B. Đầu tư ít, thu hồi vốn nhanh, thu được nhiều lãi.

C. Thị trường trong nước và thế giới đang có nhu cầu lớn về các sản phẩm ngành dệt.

D. Số lượng nhà máy, xưởng dệt nhiều nhất trong các ngành công nghiệp.

Câu 8: Vì sao nói cuộc đấu tranh thống nhất ở I-ta-li-a, Đức, cuộc cải cách nông nô ở Nga đều là những cuộc cách mạng tư sản?

A. Tạo điều kiện cho cách mạng công nghiệp ở các nước phát triển.

B. Mở đường cho chủ nghĩa tư bản hình thành và phát triển.

C. Cách mạng do giai cấp tư sản lãnh đạo.

D. Động lực chính của cách mạng là quần chúng nhân dân.

Xem thêm: Giải Vở Bài Tập Lịch Sử 7 Bài 1 (Chân Trời Sáng Tạo), Sách Bài Tập Lịch Sử 7 Bài 1

Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới trong SGK Lịch sử 8. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm thật chắc kiến thức lí thuyết, soạn được các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra và các câu hỏi tình huống khác.