Lịch Sử 12 Bài 12

Những chuyển biến của tình hình thế giới và tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp đã tạo ra những chuyển biến mới về kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục ở Việt Nam. Phong trào dân tộc – dân chủ ở Việt Nam những năm 1919-1925 cũng có bước phát triển mới.

A. Kiến thức cơ bản

I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Bạn đang xem: Lý Thuyết Lịch Sử 12: Bài 12

1. Chính sách bóc lột thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp

Hoàn cảnh: Pháp tuy là nước thắng trận sau chiến tranh nhưng bị tổn thất nặng nề. Để bù đắp cho sự thiếu hụt này, chúng tăng cường cướp bóc của cải, bóc lột các thuộc địa, trong đó có Việt Nam Nội dung bóc lột: Kinh tế: Tăng vốn đầu tư cho công nhân và nông nghiệp: Trong nông nghiệp, Pháp đầu tư chủ yếu vào các đồn điền cao su; trong công nghiệp chủ yếu là các mỏ than, thiếc, kẽm, sắt. Một số ngành công nghiệp nhẹ như dệt, xay xát, muối… cũng được đầu tư. Phát triển giao thông đường sắt, đường bộ, mở rộng đô thị. Việc mở nhà băng Đông Dương, độc quyền phát hành bạc giấy, thâu tóm mọi sinh lực của nền kinh tế quốc dân, tìm cách tăng thuế để bóc lột nhân dân ta, v.v.

2. Chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của thực dân Pháp

Chính trị – Xã hội: Chia nước ta làm ba thời kỳ với ba chế độ chính trị khác nhau: Bộ máy quân sự ra đời, cảnh sát, mật thám, nhà tù hoạt động rầm rộ; phải tiến hành cải cách chính trị – hành chính để đối phó. Việt Nam “chính sách là hòa”; Các trào lưu văn hóa phương Tây có điều kiện tràn vào Việt Nam.

3. Những chuyển biến mới về kinh tế và tầng lớp xã hội ở Việt Nam

Một. thay đổi kinh tế

Chỉ có một số vùng kinh tế ít nhiều có chuyển biến nhưng mang tính chất địa phương, kinh tế Đông Dương vẫn phụ thuộc vào kinh tế Pháp và là thị trường của kinh tế Pháp.

b. Những thay đổi trong tầng lớp xã hội

Giai cấp lãnh chúa: tiếp tục chia rẽ, một bộ phận trung và tiểu chủ tham gia phong trào kiến ​​quốc chống Pháp và những người kế vị. Giai cấp nông dân: bị đế quốc, phong kiến ​​đô hộ, ruộng đất bị tiêu diệt. Không có cách nào ra ngoài. tiểu tư sản: số lượng tăng nhanh, có tinh thần dân tộc chống Pháp và con cháu chúng. Giai cấp tư sản Việt Nam: chia thành hai bộ phận: tư sản công thương nghiệp và tư sản dân tộc. Giai cấp công nhân: luôn phát triển, bị giai cấp tư sản áp bức bóc lột, liên kết với nông dân có truyền thông yêu nước, chịu ảnh hưởng của phong trào cách mạng vô sản, trở thành động lực của phong trào dân tộc

II. Phong trào dân tộc và dân chủ ở Việt Nam từ 1919 đến 1925

1. Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và một số người Việt Nam ở nước ngoài

Hoạt động của Phan Bội Châu: Từ năm 1914 đến năm 1917, dù bị các sứ quân bắt giam ở Quảng Châu, Phan Bội Châu vẫn tìm cách cứu nước. Tháng 6 năm 1925, Phan Bội Châu lại bị Pháp bắt và đưa về Huế quản thúc. kết thúc cuộc đời hoạt động yêu nước trong niềm tiếc nuối. Hoạt động của Phan Châu Trinh và một số Việt kiều: Sau chiến tranh, nhiều Việt kiều sang Pháp làm ăn, thường là ở Pháp. Ảnh là Phan Châu Trinh. Năm 1922, Phan Châu Trinh viết “Thư phản bác”, vạch trần 7 tội ác của vua Khải Định khi sang thăm Pháp. Ông thường thuyết trình để lên án chế độ. Chế độ quân chủ, quan lại ở Việt Nam kêu gọi mọi người “Biết dân, phục dân, sống vì dân”.

=>Cổ vũ phong trào yêu nước.

2. Hoạt động của giai cấp tư sản Việt Nam, tiểu tư sản và công nhân

Hoạt động của giai cấp tư sản: Tổ chức phong trào tẩy chay tư sản Hoa kiều, chủ trương “hồi sinh hàng nội, bài trừ hàng ngoại”, chống độc quyền cảng Sài Gòn, v.v. Thành lập Đảng Lập hiến (1923) để đòi quyền tự do, dân chủ, nhưng khi Pháp nhượng bộ một số quyền lợi, chúng đã thỏa hiệp với phong trào đấu tranh của tiểu tư sản Việt Nam: Một số tổ chức chính trị ra đời để lãnh đạo cuộc đấu tranh: Nghĩa hội Việt Nam, Hội Việt phục, Thanh niên Đảng, v.v. Xuất bản và phát hành nhiều tờ báo tiến bộ: Tiếng chuông kêu vang, Thanh niên An Nam, Người đồng hương, Nam Đồng thư xã, Cường học thư xã, v.v… Năm 1923, thành lập tổ chức Trung tâm xã hội ở Quảng Châu. Tiếng bom Sa Diện của Phạm Hồng Thái mở ra một thời kỳ chiến tranh mới. Phong trào đòi thả Phan Bội Châu (1925) và để tang Phan Châu Trinh (1926) lan rộng khắp cả nước. Năm 1925, phong trào công nhân còn mang tính chất tự phát. Tháng 8-1925, công nhân xưởng đóng tàu Ba Son (Sài Gòn) đình công, ngăn cản Pháp đưa lính Việt sang đàn áp cách mạng Trung Quốc.

=> Công nhân Việt Nam bắt đầu trở lại quyền tự quyết.

Xem thêm: Kinh Nghiệm Du Lịch Đà Lạt 4 Ngày 3 Đêm, Khám Phá Trọn Vẹn Thành Phố Sương Mù

3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc

Nghĩa: Người đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho những người cộng sản Việt Nam và tích cực chuẩn bị cho sự ra đời của Đảng.